Waarom schuldgevoel je niet aan werk helpt

Het is al niet eenvoudig om werk te vinden als je boven de vijftig bent en als je je dan ook nog schuldig voelt wanneer je jezelf een verzetje gunt, dan schiet dat niet op. Houd lol in het leven en lees in dit blog waarom schuldgevoel je niet aan werk helpt.

Klant van het UWV

Na mijn ontslag kreeg ik te maken met het UWV. Ik kende dat bedrijf omdat ik een aantal jaren leiding heb gegeven aan een afdeling die zich bezighield met de administratie rond arbeidsongeschikte medewerkers. Ik was dus bekend met het UWV, al had ik er nooit rekening mee gehouden er  ‘klant’ te worden.

En toen ik zonder werk kwam te zitten was ik dat dus wel. Ik schrijf klant tussen aanhalingstekens, want om nou te zeggen dat ik mij klantvriendelijk behandeld voelde……, nou nee. De eerste brieven die mijn kant uitkwamen waren niet gezellig van toon. Ik kon duidelijk zien dat het geautomatiseerde brieven waren die uit de printer gerold waren, maar toch raakten ze mij op een manier die niet fijn was.

Plichten en Rechten

Het waren strenge brieven die mij vooral wezen op de plichten die ik had als werkzoekende. Uiteraard had ik ook rechten, maar men ging er waarschijnlijk vanuit dat ik die wel op mijn netvlies had. Nee, ik moest zeker niet denken dat ik alleen maar rechten had, en het zou allemaal niet gemakkelijk worden. Het kwam er vooral op neer dat ik mijn volledige tijd moest inzetten voor mijn zoektocht naar werk. In het begin mocht ik zoeken naar werk dat ik zelf passend vond, maar later moest ik er rekening mee houden dat het UWV ook kon bepalen wat men passend werk vond. Dan was ik verplicht om op die vacatures te solliciteren.

Die opmerking kwam nogal binnen bij mij. Ik besloot om mijn zoekactiviteiten nog wat meer op te voeren. Ik speurde als een malle het internet af naar vacatures, maar vond niets. De druk nam toe, want stel nou dat het mij niet lukt om binnen afzienbare tijd werk te vinden. Dan zou het UWV met vacatures komen die zij wel passend vonden, maar waar ik misschien niet mee uit de voeten zou kunnen?

Daar had ik geen zin in, dus ik zocht mij drie slagen in de rondte naar werk dat ik geschikt vond voor mijzelf. En je raadt het al, niks, noppes, nada. Ik vond helemaal niets en was doodongelukkig. Ik merkte dat ik mij onbewust ging afvragen wat het UWV ervan zou vinden als ik iets ondernam om mijn kans op werk te vergroten, bijvoorbeeld werk als vrijwilliger of iets in die richting.

Er waren nogal wat regeltjes had ik gezien en om de haverklap zag ik de zinsnede ‘dat kan nadelige gevolgen voor uw uitkering hebben’ langskomen. Daar bovenop de dreiging van ‘passend werk’ gevonden door het UWV. Het zorgde ervoor dat ik erg onrustig werd en het effect was dat het beetje energie dat ik nog in mijn lijf had langzaam maar zeker weglekte. Ik kwam uiteindelijk volledig tot stilstand, ik deed niets meer.

Schuldgevoel

Ik was in die periode niet in topvorm. Ik zat nog met een hoop onverwerkt verdriet en onverwerkte boosheid. Nee, emotioneel was ik nog niet helemaal het ventje. Maar wanneer ik probeerde tot rust te komen door iets leuks te gaan doen, dan knaagde er iets. Want dit hoorde niet.  Als het niets te maken had met werk zoeken, dan voelde ik mij schuldig. Wanneer ik een uurtje een boek las dan voelde het als spijbelen. Een nieuwe ervaring voor mij, want in mijn schooltijd kostte dat spijbelen mij geen enkele moeite.

In overleg met een loopbaancoach had ik besloten om vooral te gaan netwerken, want het solliciteren zou op mijn leeftijd moeilijk tot resultaat leiden. Toen ik voor het eerst voor een gesprek naar het UWV moest had ik nog geen enkele sollicitatie gedaan en ik was heel benieuwd wat men daarvan vond.

Minder streng dan de brieven

De dame die mij ontving was ontzettend aardig en begripvol. Ik zag geen enkele overeenkomst tussen de toon die zij aansloeg en die in de brieven. Ik was inmiddels begonnen met een cursus en ik had dus gesprekken gehad met een loopbaancoach en de dame van het UWV vond het allemaal goed.

Zij vond dat ik goed bezig was. Vooral de focus op het netwerken vond zij een goed initiatief. Want ook zij vertelde dat solliciteren op mijn leeftijd een uitdaging zou worden. Sommige mensen hebben moeite met zo’n opmerking, maar ik niet. Ik houd van duidelijkheid en ik had liever dat het anders was, maar het is helaas niet anders. Ik heb dit in een eerder blog al eens geschreven. De dame van het UWV wees mij nog op een cursus ‘Succesvol naar werk’. Als ik er zin in had, kon ik daar aan meedoen. Het zou mij minder opleveren omdat ik zelf al stappen op dat vlak gemaakt had. Maar omdat mijn wekelijkse bezoek meetelde als sollicitatie-activiteit (waarvan je er maandelijks 4 gedaan moest hebben) heb ik de cursus gevolgd.

De opmerking dat ik goed bezig was deed mij goed. Ik vond dat zelf ook, maar een bevestiging van de partij die zorgt voor je inkomen was wat ik nodig had. Ik concludeerde dat men het van belang vond dat je bezig was met het vinden van werk, en dat je je niet te afhankelijk opstelde. Een houding van ‘het wordt wel voor mij geregeld’ ging je echt niet verder brengen.

Het leverde mij, naast de genoemde activiteiten, ook leuke contacten op met mensen die in hetzelfde schuitje zaten als ik. Omdat ik aangegeven had dat ik overwoog om als zelfstandig trainer verder te gaan, kreeg ik zelfs de gelegenheid tijdens de cursus een training te geven, hoe gaaf was dat?

Deuren gingen open

Later werd ik benaderd of ik mee wilde doen aan het organiseren van netwerkbijeenkomsten voor werkzoekende 50plussers in de regio waar ik vandaan komen en ik ben met plezier op die uitnodiging ingegaan. De bijeenkomsten werden georganiseerd door de Stichting Werken voor Elkaar, een fantastisch inittiatief.

Er gingen deuren open en voor ik het wist was ik weer meer onder de mensen en kreeg ik steeds meer energie om door te pakken. Ik ben workshops gaan geven gebaseerd op mijn eigen verhaal. Ik ben gaan delen wat ik zelf meegemaakt heb en de reacties die ik kreeg waren heel positief.

Dat ik een aardig verhaal kon vertellen, dat wist ik wel, maar dat mensen vooral steun haalden uit het feit dat mijn verhaal heel herkenbaar was voor hen, dat was ook voor mij een mooie ervaring.
Hier ben ik mee doorgegaan en dit zorgde ervoor dat ik steeds meer focus kreeg op wat ik wilde met mijn eigen bedrijf. Want dat ik mensen wilde helpen, dat wist ik al, maar nu kreeg ik ook steeds meer in de gaten waarmee ik mensen kon helpen. Bovendien gaf het feit dat ik nu weer nuttig aan het werk was mij lucht. Lucht om ook weer leuke dingen te doen. De dingen waar ik maar moeilijk aan toekwam. De dingen die ik niet deed, omdat ik vond dat ik dat in mijn situatie niet kon maken. Lees hier meer over hoe belangrijk het is om focus te krijgen als je werk zoekt.

Het aparte was dat sommige mensen in mijn omgeving er wel vanuit gingen dat ik met mijn tijd wel raad wist. Want als je zoveel tijd hebt, dan zal je ook wel veel boeken lezen en veel naar Netflix zitten kijken. Niets van dit alles. Ik heb geen idee waar mijn tijd dan wél aan opging, maar niet aan die zaken. Hoewel, nu ik eraan terugdenk ging mijn tijd vooral op aan piekeren en zorgen maken. Doodvermoeiend en het bracht me geen stap verder.

Workshops met een herkenbaar verhaal

Door de nieuwe mensen waar ik mee in contact kwam kreeg ik ideeën waar ik meer verder kon. Wanneer ik een workshop gaf, of ik schreef een blog, dan kreeg ik steevast de opmerking ‘heel herkenbaar’ terug.

Ik vertelde wat mijn luisteraars wilden horen, terwijl het hun eigen verhaal was

Blijkbaar was ik niet de enige die deze ervaringen had gehad en het grappige was dus dat mensen die naar mij luisterden eigenlijk naar hun eigen verhaal luisterden en dat daaruit een soort bewustzijn ontstond dat zij ook niet de enigen waren met die ervaring. Op dat moment konden zij hun inspiratie weer uit mij putten. Er ontstond als het ware een vicieuze cirkel. Ik vertelde wat mijn luisteraars wilden horen, terwijl dit hun eigen verhaal was.

Heel bijzonder dat je met dat verhaal mensen weer in beweging kan krijgen. En dat mensen door dat verhaal weer wat meer in zichzelf gaan geloven. Want je bent echt niet de enige die hiermee te maken heeft en als een ander het op kan lossen voor zichzelf, waarom jij dan niet?

Toestemming om weer leuke dingen te doen

Toen ik eenmaal vond dat ik nuttig bezig gaf ik mezelf een soort toestemming om weer leuke dingen te doen. Nu kwam ik erachter waarom schuldgevoel je niet aan werk helpt.  Je leeft maar één keer en je moet er wel wat van maken, nietwaar? Blijkbaar was er verband tussen mijn gevoel dat ik er alles aan deed om weer aan de slag te komen en het feit dat ik mezelf weer toestond om leuke dingen te doen. Ik deed mijn stinkende best, maar het feit dat ik (nog) geen werk vond, dat was mij niet aan te rekenen. Ik voldeed aan de verplichtingen richting het UWV en ik leefde mijn leven zoals ik dat het liefste deed. Gewoon op vakantie gaan, af en toe een lekker etentje, of naar een concert precies zoals ik dat gewend was toen ik nog werkte in loondienst.

Wat een ander ervan vond dat boeide mij niet, ik wist namelijk dat ik er alles aan deed om weer aan de bak te komen en de mening van anderen? Die levert je niets op. Hooguit negativiteit en daar kan je maar beter zo weinig mogelijk van tegenkomen.

En het UWV? Daar hoorde ik helemaal niets van. Ik had een ‘werkmap’ waarin er met mij gecommuniceerd kon worden. En waarin ik eventueel mijn berichten kwijt kon. Een enkele keer heb ik een berichtje gestuurd. Omdat ik informatie zocht, of omdat ik een keer te laat was met het doorgeven van mijn sollicitatie-activiteiten. Maar aan de andere kant van de lijn bleef het stil, ik kreeg niet eens antwoord.

Geen gemak, maar ook geen last van

Daar had ik me dan zo nerveus over gemaakt. Ik had er geen gemak van, maar ook geen last van, helemaal prima. Toen ik op zeker moment toestemming kwam vragen om als zzp’er te starten had ik mij heel goed voorbereid. Ik had de instructiefilmpjes gezien en daarin werd verteld dat er wel wat van je verwacht werd.

Dus geen risico genomen en goed voorbereid naar het gesprek. Om vervolgens binnen 10 minuten weer buiten te staan. Beetje zonde van de voorbereiding, maar de toestemming was binnen en daar kwam ik voor. Op het verzoek of ik soms een mailtje wilde sturen om te vertellen hoe het ging met mijn bedrijf heb ik uiteraard ‘ja’ gezegd. Er leek zowaar wat warme belangstelling te ontstaan, maar ik heb daar nooit meer gehoor aan gegeven. Als ze echt willen weten hoe het gaat, dan komen ze wel, dacht ik. Niet dus, het enige mailtje dat ik nog kreeg was met de mededeling dat mijn Werkmap gesloten zou worden en dat ik aangeraden werd om persoonlijke zaken eruit te halen. Maar zoals je begrijpt was ik daar snel klaar mee.

Geen klacht richting het UWV

Het bovenstaande lijkt een klacht richting het UWV, maar dat is het niet. De communicatie met dit instituut is wat verwarrend en wekt de indruk dat men met jou op zoek gaat naar een nieuwe baan. Dit is echter niet het geval. Dit is geheel je eigen verantwoordelijkheid, het is jouw zoektocht en het UWV is de partij die zorgt dat je je uitkering krijgt.

De politiek heeft enige tijd geleden besloten dat het niet zo mag zijn dat werkzoekenden thuis gaan zitten en zich niet meer inspannen om werk te vinden. Dit moest gecontroleerd worden en die controletaak is bij het UWV neergelegd. Nu zijn er mensen die denken dat het UWV dan wel voor passend werk voor hen gaat zorgen. Maar zo gaat dat natuurlijk niet.

Het is en blijft jouw proces

Dit is jouw proces en jij bent degene die aan het stuur van de bus moet komen te zitten. Jij bepaalt waar je heen gaat en als je daar voldoende inspanningen voor doet, dan doet het UWV ook niet moeilijk. En dat zij vinden dat het bij elke afwijzing op een sollicitatie aan jouw manier van solliciteren ligt, dat mag je gewoon als onmacht beschouwen. Men weet niet beter. Uiteraard zijn er altijd verbetermogelijkheden, maar dat het altijd aan de manier van solliciteren ligt dat is natuurlijk onzin. Overigens is het ook het UWV nooit gelukt om passend werk voor mij te vinden, ook een bewijs dat de banen niet voor het oprapen lagen.

Dus blijf je best doen en blijf positief. Zorg dat je voldoende tijd besteedt aan het vinden van werk, maar blijf ook voor jezelf zorgen en blijf leuke dingen doen. Daar blijf je zelf leuk van en werkgevers hebben toch het liefst leuke mensen in hun bedrijf.

Het bovenstaande is mijn persoonlijke ervaring en ik geloof je direct wanneer jij andere ervaringen hebt. Mijn belangrijkst doel is om je duidelijk te maken waarom schuldgevoel je niet aan werk helpt.  Als je jouw ervaringen met mij wil delen? Ik nodig je van harte uit. Vul het hier in.

Interessante blog?

Vond je deze blog interessant en smaakt het naar meer? Ik schrijf regelmatig over deze onderwerpen en wil dat graag met je delen. Wil je altijd als eerste op de hoogte zijn van mijn nieuwste blog? Nou dat regel ik voor je, schrijf je hier in.